สมาคมอนุรักษ์ และพัฒนาควายไทย ก่อกำเนิดขึ้นในงาน กระบือแห่งขาติ ครั้งที่ 7 ตรงกับวันที่ 1 มีนาคม 2544 ณ ศูนย์วิจัยและพัฒนากระบือ จังหวัดสุรินทร์ ซึ่งถือเป็น สถานที่รวมพลคนรักควายได้มาพบกันทุกปี ซึ่งมี ท่านศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.จรัญ จันทลักขณา เป็นนายกสมาคมผู้ก่อตั้ง